भूकम्प र कोभिडपछि सुधार भएको नेपालको अर्थतन्त्र: गभर्नर डा. महाप्रसाद अधिकारी
नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर डा. महाप्रसाद अधिकारीले भूकम्प र कोभिड-१९ महामारीपछि खस्किएको नेपालको अर्थतन्त्र पछिल्ला दुई वर्षमा क्रमशः सुधार भएको बताएका छन्। नेपाल खुला विश्वविद्यालय र कार्डिफ विश्वविद्यालयको संयुक्त आयोजनामा ललितपुरमा आयोजित “अर्थशास्त्र, वित्त र सम्बन्धित विषयमा आधारित अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन” मा गभर्नर अधिकारीले यस्तो कुरा उल्लेख गरेका हुन्।
गभर्नरको धारणा:
- अर्थतन्त्रको सुधार: भूकम्प र कोभिडपछिको चुनौतीपूर्ण अवस्थालाई पार गर्दै नेपालले पछिल्ला दुई वर्षमा निर्माण, उद्योग, र व्यापारका क्षेत्रमा प्रगति गरेको छ।
- वित्तीय सुधारहरू:
- ब्याज दर करिडोरको शुरुआत (२०१६–१७) र रिजर्भ लक्ष्यबाट ब्याज दर लक्ष्यतिरको सर्ने प्रक्रिया (२०२०–२१) को माध्यमबाट मौद्रिक नीति सञ्चालनको प्रभावकारिता बढाएको।
- तरलता व्यवस्थापन, डिजिटल बैंकिङ, फिनटेकलाई जोड दिने, र आधुनिक भुक्तानी प्रणालीको विकासमा केन्द्रित रहेको।
- दिगो आर्थिक वृद्धि: राष्ट्र बैंकले देशको दिगो आर्थिक वृद्धिलाई लक्षित गर्दै मौद्रिक नीति सञ्चालनमा सुधार गरेको र नीतिगत मेलमिलाप आवश्यक भएको बताए।
सम्मेलनका प्रमुख उद्देश्य:
- नवीनतम अनुसन्धान प्रस्तुतिकरण: अन्तर्राष्ट्रियस्तरका अनुसन्धानकर्ता, अभ्यासकर्ता, नीति निर्माता, अन्वेषक, र अध्यतालाई एकसाथ ल्याएर आर्थिक, वित्तीय व्यवस्थापन, र यससँग सम्बन्धित अन्य विषयवस्तुको नवीनतम निष्कर्षहरू प्रस्तुत गर्नु।
- नेपालको शैक्षिक क्षमता वृद्धिमा योगदान: सम्मेलनले नेपालका शिक्षाविद्हरूको क्षमता निर्माण र सञ्जाल विस्तारमा योगदान दिने, र नेपाली विश्वविद्यालयलाई गुणस्तरीय अनुसन्धानमा प्रवर्धन गर्ने।
अन्य वक्ताहरूका विचार:
- शिलु मानन्धर बज्राचार्य (नेपाल खुला विश्वविद्यालयका उपकुलपति): सम्मेलनले अर्थशास्त्र, वित्त, र सम्बन्धित विषयमा आधारित गुणस्तरीय अनुसन्धानका लागि महत्त्वपूर्ण सन्दर्भहरूको उजागर गर्ने बताए।
- कुल लुइँटेल (कार्डिफ विश्वविद्यालय): सम्मेलनले नेपाली शिक्षाविद्हरूको क्षमता निर्माण र सञ्जाल निर्माणमा योगदान पुर्याउने अपेक्षा गरिएको बताए।
सम्मेलनका विशेषताहरू:
- सहकार्य र सहभागिता: नेपाल खुला विश्वविद्यालय र कार्डिफ विश्वविद्यालयसँगै नेपाल राष्ट्र बैंक, विश्वविद्यालय अनुदान आयोग, त्रिभुवन विश्वविद्यालय, काठमाडौं विश्वविद्यालय, पोखरा विश्वविद्यालय, पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालय, मध्यपश्चिम विश्वविद्यालय, सुदूरपश्चिम विश्वविद्यालय र राजर्षि जनक विश्वविद्यालयको सहकार्यमा आयोजना।
- विषयवस्तु: नेपालको विकास प्राथमिकता, गरिबी न्यूनीकरण, मर्यादित काम, र दिगो आर्थिक वृद्धि जस्ता विषयमा आधारित।
सम्मेलनमा सहभागिता:
- सहभागी: नेपाल, चीन, बेलायत, नर्वे, स्पेनका ६० जना अर्थविद्हरू।
- कार्यपत्र प्रस्तुतिकरण: १० वटा कार्यपत्र प्रस्तुत भई छलफल हुने।
यो सम्मेलनले वित्तीय स्थिरता, मौद्रिक नीति, र समग्र वित्तीय विकासमा प्रमाणमा आधारित नीतिगत अन्तरदृष्टि प्रदान गर्ने आशा गरिएको छ। साथै, यसले नेपालको आर्थिक र वित्तीय विकासमा योगदान पुर्याउनेछ।
