भारतको लोकसभा निर्वाचनको मतगणना मंगलबार बिहानैदेखि चलिरहेको छ। अहिलेसम्म जम्मा तीन सिटको टुंगो लागेको छ भने बाँकी ५४० सिटमा गणना जारी छ। त्यसैले कुन दलले कति सिट जित्छ भन्न हतार हुन्छ।

रुजानहरूबाट देखिएका मुख्य कुराहरू

सूचकांक	भाजपा-नेतृत्वको एनडीए गठबन्धन	विपक्षी गठबन्धन	अन्य
सुरुवाती अग्रता (पहिलो)	३००+	–	–
वर्तमान अग्रता	२९५	२३१	१७
भाजपा अकेले	२४२	–	–
कांग्रेस	–	१००	–

भाजपा र एनडीएको महत्वाकांक्षा: ४००+ सिट?

पछिल्लो दशकमा भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) ले भारत सरकारको नेतृत्व गरिरहेको छ, २०१९ मा एक्लै ३०३ सिट जितेको र एनडीए गठबन्धनले ३५३ सिट जितेको थियो। यसपटक, भाजपा नेताहरूले एनडीए गठबन्धनले ४०० सिट पार गर्ने दाबी गरेका थिए। मतदान समाप्त भएको दिन सार्वजनिक भएका एक्जिट पोलहरूमा समेत एनडीए गठबन्धनले ३५० देखि ४०० सम्म सिट जित्ने अनुमान गरिएको थियो।

तर, मंगलबार बिहान मतगणना सुरु हुँदा, ४०० पार गर्ने मोदी लहर देखिएन। विपक्षी गठबन्धनले कडा टक्कर दिएको देखियो र सुरुवाती रुजानहरूबाट ४०० पारको नारा फेल खायो।

वर्तमान अवस्था

मतगणनाको क्रममा एनडीए गठबन्धनले एक समय ३०० भन्दा बढी सिटमा अग्रता लिएको थियो। तर त्यो धेरैबेर टिक्न सकेन। पछिल्ला केही घण्टामा एनडीए गठबन्धनको अग्रता ३०० भन्दा तल नै रह्यो।

हाल एनडीए गठबन्धनको अग्रता बहुमत (२७२) भन्दा बढी सिटमा रहेको छ, तर ३०० पुगेको छैन। बीबीसी हिन्दीका अनुसार, अहिले २९५ सिटमा एनडीए गठबन्धनको अग्रता छ भने विपक्षी गठबन्धनको २३१ र अन्यको १७ सिटमा अग्रता छ।

गठबन्धन सरकारको सम्भावना

पछिल्ला १० वर्षमा चुनाव अगाडि नै एनडीए गठबन्धन बनाएर चुनाव लडेका कारण मोदी सरकारमा अरू दल पनि थिए, तर २०१४ र २०१९ मा भाजपा एक्लैले प्रष्ट बहुमत ल्याएको थियो। यस पटक भाजपाको एक्लै बहुमत आउने छैन। जारी मतगणनाअनुसार भाजपा २४२ सिटमा अगाडि छ।

विपक्षी गठबन्धनले बनाएको कांग्रेस १०० सिटमा अगाडि छ। यसको मतलब भारतमा अब साँच्चैको गठबन्धन सरकार बन्ने सम्भावना छ।

अहिलेसम्म हेर्दा एनडीए गठबन्धन बहुमत (२७२) भन्दा बढी सिटमा अगाडि रहेकाले मोदीकै नेतृत्वमा गठबन्धन सरकार बन्ने सम्भावना छ। तर, एनडीए गठबन्धनमा रहेका केही दलले कित्ता परिवर्तन गर्ने हो भने अर्को सरकार पनि बन्नसक्छ।

कांग्रेसको ठूलो छलाङ

लोकसभा चुनावमा कांग्रेसले ठूलो छलाङ मारेको छ। २०१४ मा ४४ सिट जितेको कांग्रेसले २०१९ मा ५२ सिट जितेको थियो। यस पटक विपक्षी दलहरूसँग मिलेर बनेको इण्डिया गठबन्धनमा कांग्रेसले ठूलो फड्को मार्ने पक्का देखिएको छ। हाल कांग्रेस १०० सिटमा अगाडि छ।

निष्कर्ष

मतगणनाको जारी रुजानहरूले यो निर्वाचन प्रतिस्पर्धात्मक र नजिकको देखाएको छ। भाजपाको नेतृत्वमा रहेको एनडीए गठबन्धन र विपक्षी गठबन्धन दुवैले महत्त्वपूर्ण संख्यामा सिटहरूमा अग्रता लिएका छन्। अन्तिम परिणामहरूले भारतको आगामी सरकारको संरचना र नेतृत्वलाई निर्धारण गर्नेछ, तर स्पष्ट रूपमा गठबन्धन राजनीति भारतको भावी राजनीतिक परिदृश्यमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्नेछ।