नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमालेबीच नयाँ सरकार बनाउने सहमति भएको छ। सोमबार राति दुई दलबीच सत्ता सहकार्य गर्ने सहमति भएको दुबै दलनिकट स्रोतले पुष्टि गरेका छन्। ललितपुरको एक होटलमा दुई दलका दोस्रो तहका नेताहरू लिखित सहमतिको मस्यौदा निर्माणमा जुटेका छन्। सोमबार नै सहमतिपत्रमा हस्ताक्षर गर्ने एक नेताले जानकारी दिए।

सरकारको नेतृत्व र मन्त्रालयको बाँडफाँड

दुई दलबीच आलोपालो सरकारको नेतृत्व गर्ने सहमति भएको छ। पहिलो चरणमा नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले सरकारको नेतृत्व गर्ने सहमति भएको छ। एमालेले अर्थसहित ९ वटा मन्त्रालय र कांग्रेसले गृहसहित १० वटा मन्त्रालय लिनेछ।

संविधान संशोधन र अन्य समझदारीहरू

• संविधान संशोधनका लागि सुझाव दिन एक समिति बनाउने सहमति: कांग्रेस र एमालेबीच संविधान संशोधनका लागि सुझाव दिन एक समिति बनाउने पनि सहमति भएको छ।
• प्रधानमन्त्रीको पदसम्बन्धी समझदारी: केपी ओली दुई वर्ष प्रधानमन्त्री, शेरबहादुर देउवा बाँकी अवधि चुनावसम्म प्रधानमन्त्री बन्ने समझदारी भएको छ।
• संविधानको धारा ७६.२ अन्तर्गत सरकार: यी दलले संविधानको धारा ७६.२ अन्तर्गतकै सरकार बनाउन चाहेका छन्।
• प्रदेश सरकारहरूको बाँडफाँड: प्रदेश सरकारहरूमा पनि ३/३ वटा सरकार बाँडेका छन्। मधेश प्रदेशमा मधेशकेन्द्रित दलकै नेतृत्व हुन सक्ने उनीहरूको समझदारी छ।

संविधान संशोधनको प्रारम्भिक खाका

• समानुपातिक प्रतिनिधित्वका आधारमा चुनिएर आउने सांसदलाई राष्ट्रिय सभा लैजाने।
• उपराष्ट्रपतिलाई सभाको अध्यक्ष बनाउने।
• प्रतिनिधिसभा र राष्ट्रिय सभा दुवैको सिट संख्याबारे पुनर्विचार।
• पालिकाको संख्या ७५३ बाट घटाएर वडाको संख्या वृद्धि गर्न संविधान संशोधन प्रस्ताव।
• पूर्वप्रधानन्यायाधीश कल्याण श्रेष्ठको नेतृत्वमा संविधान पुनरावलोकन समिति बनाउने।

प्रदेश सभासम्बन्धी छलफल

प्रदेश सभामा समानुपातिक तर्फको प्रावधान हटाएर प्रत्यक्ष निर्वाचित मात्र राख्ने विकल्पबारे छलफल भएको छ। देउवा र ओलीले हस्ताक्षर गरेर सहमतिलाई पूर्णता दिने तयारी छ।

निष्कर्ष

यो सहमति सरकारको स्थायित्व र संविधान संशोधनका लागि महत्वपूर्ण कदम हो। यसले देशको राजनीतिक स्थायित्वमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्ने अपेक्षा गरिएको छ।

तालिका: सरकारको नेतृत्व र मन्त्रालय बाँडफाँड